Birçok sektörde ithal edilen stratejik ürünlerin yerlileştirerek imal edilmesi patentlerin ticarileşmesi konusunda önemli başlıklar arasında yer alıyor. Adres Patent Yönetim Kurulu Üyesi Av. Ali Çavuşoğlu, “Özellikle sektörlerin ihtiyaçları tespit edilerek patentlerin ekonomiye kazancı konusunda analizlerin yapılması gerekiyor” diye konuştu.

Ar-Ge’nin çıktıları içerisinde yer alan fikri ve sınai mülkiyet hakları katma değerli üretim ve karlılığı artırma konusunda değeri her geçen gün artan bir konu olarak şirketlerin ve firmaların gündem maddeleri arasında yer alıyor. Bu kapsamda yapılan işbirlikleri de önemli bir yere sahip. Ali Çavuşoğlu’nun maderatörlüğünde gerçekleştirilen ‘Kamu Üniversite Sanayi İşbirliği Kapsamında Patentlerin Ticarileşmesi’ panelinde işbirliklerinin artırılması ve sanayi ile üniversitelerin aynı dili konuşabilmesinin öneminden bahsedildi. Panelin açılışında konuşuna Ali Çavuşoğlu, üniversitelerin patent süreçlerinde gittikçe daha aktif bir rol oynadığına işaret ederek, “30 Nisan itibarı ile üniversitelerimizde dosyalanan 3 bin 309 patent var. Yani 11 yılda 100 kattan fazla artış söz konusu. Dosya aşamasında olan 500 dolayında buluş mevcut. Diğer yandan patentlerimizin üretim sürecine de geçmesi gerekiyor. Bu bağlamda sanayi ile işbirliği yaparak bir sistem kurulmalı. Özellikle bu patentlerin değerlemesinin yapılarak üretime kazandırılması gerekiyor. Bu kapsamda kamu-üniversite sanayi işbirlikleri öne çıkıyor. Özellikle patentlerin ekonomiye kazancı konusunda analizlerinin yapılması son derece önemli. Bunları yapabilirsek üniversitelerin almış olduğu patentlerin sayısı 10 binleri bulacaktır” diye konuştu.

“Patenlerin kağıt üzerinde kalmasını istemiyoruz”

İstanbul Üniversitesi Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kamu Üniversite Sanayi İşbirliği KÜSİ 1. Bölge Başkanı Doç. Dr. Öğretim Üyesi Leyla Türker Şener, üniversite olarak sağlık tematiğinde 2015 yılında beri çalıştıklarına dikkat çekerek, “Sağlık alanındaki çalışmalarımıza bakacak olursak, sağlık çalışanları ve hastalar için siperli maske üretimine geçtik. Sonrasında kardiyoloji, entübasyon kabinleri ve hastane robotuyla ilgili çalışmalarımızı gerçekleştirdik. Hastane robotunu geliştirerek hastaya; yiyecek-içecek ve tedarik ihtiyaçlarını karşılayacak bir mekanizma oluşturduk. Robotu mühendis arkadaşlarımızla üç gün içerisinde tamamladık. Bu robotun bir üst versiyonunu da yakın zamanda hizmete sunuyor olacağız. Bu ürünlerle ilgili patent başvurularını ise bir ay önce gerçekleştirdik. Bu ürünlerin imal edilmesi için çalışmalarımızı ücret talep etmeden gerçekleştiriyoruz. Sanayicilerimizin bu konuda verdikleri destek kıymetliydi. Biz patenlerin kağıt üzerinde kalmasını istemiyoruz. Bu ürünlerin seri üretime geçerek ticarileşmesinden yanayız” dedi.

“İnovasyona geçişin en büyük sorunu ticarileşme”

İstanbul Aydın Üniversite Öğretim Üyesi Dr. Ali Kurt: Ar-Ge çalışmalarının birçok sektör açısından kıymetli olduğuna işaret ederek şunları kaydetti: “Ancak inovasyon dediğimiz olgu Ar-Ge’nin değer yaratmış şeklidir. Bir çalışma yapılıp patenti alındığında bunun toplumla buluşması için başka mekanizmalarında olması gerekiyor. Bu işin ya ticarileşme yoluyla yürümesi gerekiyor ya da girişimciliğe dönüşmesi gerekiyor. Ülkemiz için katma değeri ancak bu şekilde oluşturabiliriz. Üniversite olarak düzenlediğimiz ve Adres Patent’in de patent sponsoru olduğu ‘Imagine tomorrow’ etkinliği ile inovasyon, girişimcilik ve patent konularında bir farkındalık oluşturmaya çalışıyoruz. Bu etkinlikle onlarca girişimciyi bir araya getiriyoruz. Günümüzde Ar-Ge’nin en önemli çıktılarından birisi de ticarileşme olarak dikkat çekiyor. Ar-Ge’den inovasyona geçişin de en büyük sorunu ticarileşme olarak öne çıkıyor. Bizim mutlak bir şekilde üniversite içerisinde ürettiklerimizi sanayiye ulaştırmamız gerekiyor. Özellikle sanayicinin dilini konuşma konusunda en büyük görev; KÜSİ ve patent kurumlarına düşüyor. Ticarileşme konusunda birbirimizi iyi anlamalıyız.”

“Sanayici ve akademisyenlerin ortak dili konuşması önemli”

Marmara Üniversitesi KÜSİ Temsilcisi Doç. Dr. Nüzhet Cenk Sesal, ürünlerin ticarileşmesi konusunda ikili ilişkiler ve karşılıklı anlayışın önemli bir yere sahip olduğuna değinerek, “Sonuç odaklılık ve sağlıklı çıktılar hem sanayici hem de akademisyenlerin ortak dili konuşması kapsamında önemli bir yerde bulunuyor. Patent sayılarımız fazla olabilir ancak bu patenlerin ‘Kaç tanesi ticarileşti?’ sorusu burada asıl önemli olan nokta. Her bir sektörün ayrı ayrı sorunu var. Bunları çözmek için de herkesin işbirliği yapmasını öğrenmesi ve bu yönde hareket etmesi gerekiyor. Patent sayısından ziyade aldığımız patenlerin ne kadarının ihtiyaçları karşıladığı önemli” değerlendirmesinde bulundu.

“Birebir sektör temsilcileriyle toplantılar gerçekleştiriyoruz”

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi TTO Müdürü Öğretim Üyesi Dr. Özkan Atan, üniversite olarak faaliyetlerinden bahsederek, “Tıp ve sağlık alanında yaptığımız çalışmalar var. Ayrıca ticarileşme konusunda bir hocamızın petrollerin ayrıştırılması konusunda bir çalışması bulunuyor. Teknoloji alanında yapacağımız ve sağlık konusunda yatırımlarla üniversitemizin desteklenmesi bizim bölgede öne çıkmamızı sağlayacaktır. Bizim buradaki en büyük dezavantajımız sanayi dokumuzun zayıf olması olarak öne çıkıyor. Diğer taraftan birebir sektör temsilcileriyle toplantılar gerçekleştiriyoruz. Attığımız bu adımların önümüzdeki dönemde olumlu yönde yansımasının olacağını düşünüyoruz” dedi.

“Üniversitelere daha fazla destek verilmeli”

İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Doç. Dr. Ayça Yıldız Peköz, faaliyetlerinin ilaç sanayisinden farklı olarak biraz daha inovatif çalışmalar şeklinde ilerlemeler kaydettiğine değinerek, “Bu inovatiflik derecesi bazen sanayi ile örtüşüyor bazen de örtüşmeyebiliyor. Özellikle üniversiteler olarak daha fazla destek verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu durumu COVID-19 sürecinde fazlasıyla hissettik. Bunun yan sıra ticarileşme süreçlerinde ilk olmak bazen bir risk teşkil edebiliyor. Bu kapsamda fizibilite çalışmalarının iyi bir şekilde yapılması son derece önemli” şeklinde konuştu.