Tasarım Tescili
Tasarım Tescili Nedir?
Tasarım; bir ürünün parçası veya bütünü üzerindeki çizgi, şekil, biçim, renk, doku, süsleme, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur ve özelliklerinin oluşturduğu bütündür.
Tasarım Tescili; ürünün şekil, ölçü, renk vb. gibi yapısal özelliklerinin dikkate alınarak ürünün dış görünüşünü koruma altına almayı sağlar. Örneğin; mobilya tasarımları, tekstil ürünleri, ayakkabı tasarımları gibi.
Tasarım Tescilinin Avantajları Nelerdir?
- Teknoloji, kalite ve fiyat açısından benzer özellikli ürünler, 21. yüzyıl müşteri kitlesi tarafından tasarımların farklılık ve estetik özellikleriyle rekabet aracı olmaktadır.
- Tasarım yoluyla katma değerli ürünler üretmek ve farklılaşmak, markalaşmanın da temelini oluşturur.
- Tasarımların tescil edilerek korunması ile tasarım tescil sahibi, tasarımı kullanmak konusunda inhisari (tekelci) haklara sahip olmaktadır.
- Tasarımların tescille koruma altına alınması neticesinde; üçüncü kişiler tasarım sahibinin izni olmadan tasarım konusu ürünleri; üretemez, piyasaya sunamaz, satamaz, ithal edemez, ihraç edemez, sözleşme yapmak için teklifte bulunamaz, ticari amaçla kullanamaz ve ticari maksatlı elde bulunduramaz.
Tasarım Tescili Yapılacak Ürünler
Elle ya da endüstriyel yolla üretilen bütün ürünlerin dış görünümleri tasarım tesciliyle koruma altına alınabilmektedir. Örneğin; ürünlerin ambalajları, ambalajların üzerindeki desenler, kumaş desenleri, konfeksiyon ürünlerinin modelleri, mobilyaların modelleri, makinaların dizaynları, araçların dizaynları, araçların yedek parçaları tasarım tesciliyle koruma altına alınabilmektedir.
Tasarım Tescili Koruma Süresi
Tescilli tasarımların koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 5 yıldır. Bu süre her 5 yılda bir yenilenmek üzere toplamda 25 yıla kadar uzatılabilir. Ancak süreç içerisinde tasarımların yenilenme süresinin takip edilmesi de gerekir.
Adres Patent olarak Fikri ve Sınai Mülkiyet Portföy Yönetimi Programı ile tasarımlarınızın yenilenme sürelerini takip edip, vakti geldiğinde gerekli bildirimleri sağlayarak tasarımlarınızın yenilenmesi konusunda uzman ekibimiz ile beraber hizmet vermekteyiz.
Koruma Kapsamına Girmeyen Tasarımlar
- Yenilik ve ayırt edicilik özelliği bulunmayan tasarımlar,
- Kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı tasarımlar,
- Teknik fonksiyonun gerçekleştirilmesinde, tasarımcıya tasarıma ilişkin özellik ve unsurlarda hiçbir seçenek özgürlüğü bırakmayan tasarımlar,
- Tasarlanan veya tasarımın uygulandığı ürünü, başka bir ürüne mekanik olarak monte edebilmek veya bağlayabilmek için ancak belirli biçim ve boyutlarda üretilebilen tasarımlar koruma kapsamı dışında tutulmaktadır.
Tasarım Tescil Şartları
Tasarımın tescil edilebilmesi şu özelliklere sahip olması gerekir:
Yenilik: Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce “dünyanın herhangi bir yerinde” kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Ancak başvuru tarihinden önceki 12 ay içerisinde tasarımcı veya bu tasarımcının izin verdiği kişiler tarafından kamuya sunma veya bu kişilerin suistimali sonucu kamuya sunulursa “yenilik ve ayırt edici nitelik” etkilenmez.
Ayırt Edici Nitelik: Bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olması, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması anlamındadır.
Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, birbirleri ile kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesine ağırlık verilir ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip olduğu göz önüne alınır.
“Markanız Sermayenizdir! Markanızı Tescil İle Koruyun.”
Tasarım Tescil Prosedürü ve Gerekli Belgeler
- Tasarımların tescili sisteminde “İncelemeli Sistem” kabul edilmiştir. Tasarımların “yeni” olup olmaması, daha önce var olan bir tasarımın aynısı olup olmaması, kamuoyu tarafından bilinip bilinmediği şeklinde veya daha önceki tasarımlardan ayırt edici nitelikte olup olmaması konuları Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından doğrudan incelenmez.
- Tasarım başvurusu yapıldıktan sonra TPE tarafından şekli inceleme yapılır. Şekli açıdan; dilekçede, resimlerde, tarifnamelerde ve diğer istenilen belgelerde bir eksiklik bulunmadığı takdirde tasarımın Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından ayda bir yayınlanan “Resmi Tasarımlar Bülteninde” yayınlanmasına karar verilir. (Ortalama olarak başvuru tarihinden 1 ay sonra.)
- Yayınlanan tasarımlar 3 ay süreyle ilanda kalır. Bu süreç boyunca herhangi bir itiraz olmaz ise, tasarım tescili kesinleşir ve tasarım tescil belgesi başvuru sahibine gönderilir.
- Yayınlanan tasarımlara 3 aylık sürede, gerçek veya tüzel kişiler, ilgili meslek kuruluşları gerekçelerini açıkça belirtmek ve delillerini de eklemek şartıyla Türk Patent ve Marka Kurumu’na itirazda bulunabilirler.
- Yapılan itiraz ve delilleri, kendi görüşlerini açıklayabilmeleri için, başvuru sahibine veya vekiline gönderilir. Başvuru sahibi veya vekili, yapılan itirazlar hakkındaki görüşlerini, itirazın kendilerine bildiriminden itibaren 1 ay içinde Türk Patent ve Marka Kurumu’na bildirmeleri gerekir.
- Yapılan itiraz ve karşı görüşler Türk Patent ve Marka Kurumu “Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu” tarafından incelenir. Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu, itiraz ekinde sunulan delilleri ve karşı görüşleri de dikkate alarak, “Tescilin Devamına veya Tescilin İptaline” karar verir.
Tekli Başvuru – Çoklu Başvuru
- Tasarımlar tek tek veya şartları uygunsa çoklu başvuru olarak müracaat edilebilir.
- Tasarımların çoklu olarak müracaat edilebilmeleri için ürünlerin;
- Aynı alt -sınıfa ait olması veya (Örneğin; Kumaş desenleri aynı alt sınıfta yer aldığı için onlarca desen bir arada tescil ettirilebilir.)
- Aynı set/takıma ait olması veya (Örneğin; bir yatak odası takımı mobilya takımı)
- Bileşik bir ürünün parçaları olması veya (Örneğin; bir otomobilin tek tek parçaları)
- Birden çok nesnenin ya da sunuşun bir arada algılanabilen bir bileşimi oluşturması gerekir. (Sökülüp takılabilen eğitici oyuncaklar gibi)
Tescil İçin Gerekli Belgeler
- Tasarımı tescil başvurusu yapacak firma veya şahsın bilgileri,
- Tasarımcının bilgileri, (Tasarımcı ise, tasarımı gerçekleştiren kimsedir. Ekip çalışması sonucunda ortaya çıkan tasarımlarda tasarımcı isimlerinin ve adres bilgilerinin tek tek belirtilmesi gerekmektedir.)
- Tasarım talep hakkının nasıl elde edildiğinin açıklandığı “Tasarım Talep Beyanı”
- Tescil edilecek tasarımların tüm belirgin özelliklerini yansıtan, 8×8 cm. ebadında fotoğraf veya çizimi, (Tasarımlar üç boyutlu ise tasarımın önden, yandan, üstten görünümleri ek resim olarak verilmelidir.)
- Tescil edilecek tasarımların sadece görsel özelliklerini ihtiva eden tarifname, (Tarifnamede; ürünün ölçüleri, üretim tekniği ürünün teknik ve fonksiyonel özellikleri, kullanım amacı anlatılmamalıdır.) Vekaletname (Noter tasdikine gerek yoktur.)
Tasarım Devir ve Lisans İşlemleri
Devir işlemleri
Tasarım tescil başvurusu veya tasarım tescilinden doğan tasarım hakkı başkasına devredilebilir. Devir sözleşmesinin Türk Patent ve Marka Kurumu Tasarım Siciline kayıt edilmesi gerekmektedir.
Devir İşlemi İçin Şu Belgeler Gereklidir:
- Noter tasdikli devir sözleşmesi.
- Tasarım tescil belgesi aslı.
- Vekaletname (Noter tasdiğine gerek yoktur.)
Lisans İşlemleri
- Tescil işlemi kesinleşmiş ve tescil işlemi devam etmekte olan tasarımların kullanma yetkisi Türkiye genelinde veya belirli bir bölgede geçerli olacak şekilde lisans sözleşmesiyle bir başkasına verilebilir.
- Lisans inhisarı lisans veya inhisarı olmayan lisans şeklinde verilebilir. Aksi sözleşmede kararlaştırılmamışsa, lisans inhisarı değildir.
- Lisans veren tasarımcı, tasarım konusu ürünü kendisi kullanabileceği gibi, üçüncü kişilere aynı tasarıma ilişkin başka lisanslar da verebilir.
- İnhisarı Lisans söz konusu olduğu zaman, lisans veren başkasına lisans veremez ve hakkını açıkça saklı tutmadıkça kendisi de tasarımı kullanamaz.
- Lisans sözleşmesinin Türk Patent ve Marka Kurumu tasarım siciline kayıt edilmesi gerekir.
Lisans İşleminin Kaydı İçin Şu Belgeler Gereklidir:
- Noter tasdikli lisans sözleşmesi.
- Vekaletname (Noter tasdiğine gerek yoktur.)
- Tasarım tescil belgesi aslı.
Tasarım Tescili Yenileme
Tescilli tasarımların koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 5 yıldır. Ancak 5 yıllık dönemler halinde 25 yıla kadar uzatılabilir.
Yenileme talebi, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden önceki altı ay içerisinde yapılır. Bu sürenin kaçırılması durumunda, yenileme talebi, “Yenileme Ücreti Gecikme Zammıyla Birlikte Ödenmek Şartıyla” koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden itibaren altı ay içerisinde de yapılabilir. Eğer süreç içerisinde de yenileme talebi yapılmazsa tasarım koruması sona erer ve tasarım kamuya mal olur. Yenileme işlemi için “Vekaletname” gerekmektedir.
Tasarımla İlgili Hizmetlerimiz
- Tasarım tescil başvuru işlemlerinin takip ve sonuçlandırılması,
- Tasarım devir sözleşmelerinin hazırlanması ve sözleşmelerin tasarım siciline kayıt işlemleri,
- Tasarım lisans sözleşmelerinin hazırlanması ve tasarım siciline kaydı,
- Tasarım bültenlerinde yayınlanan tasarımlara karşı itiraz işlemleri,
- Yurtdışında tasarım ve tescil işlemleri,
- Tasarım taklitlerine karşı hukuki ve cezai yaptırımların uygulanması konusunda danışmanlık hizmetleri,
- Tescilli tasarımlarla ilgili yenileme, unvan, adres değişikliği ve diğer işlemlerin takibi.